Het schaakspel van de Simpsons behoort tot de favorieten onder de jonge bezoekers. Zij weten altijd onmiddellijk de weg te vinden naar de vitrines met hun televisiehelden. Vader Homer blijkt een onverwachte connectie te hebben met de zwaar traditionele en gelovige Mennonieten.
Wie wel eens naar de Amerikaanse tekenfilmserie over de familie Simpson kijkt, snapt waarom het populair is bij jongeren. De 10-jarige kwajongen Bart heeft een hart van goud maar komt steeds weer in de problemen door zijn eigen streken. Zijn dommige vader Homer kan er ook wat van. Hij drinkt graag bier, eet donuts, kijkt TV en verprutst voortdurend zijn werk bij de plaatselijke kerncentrale. Met alle gevolgen van dien… Barts geniale zusje Lisa zorgt regelmatig voor hilarische taferelen en ook de eeuwig fopspeen-sabbelende baby Maggie is slimmer dan je zou verwachten. Alleen moeder Marge is vrij normaal, hoewel zij er met haar torenhoge kapsel een beetje vreemd uitziet.
Homer een Mennoniet
De schrijver van de serie, Matt Groening, heeft de karakters uit de Simpsons op zijn eigen familie gebaseerd. Groenings ouders heten Homer en Margaret en zijn jongere zusjes Lisa en Maggie. Opa Simpson kreeg de naam ‘Abraham’ naar de echte opa van de schrijver.
Groening werd als middelste van 5 kinderen geboren op 15 februari 1954 in Portland, Oregon. Allebei zijn ouders hadden Noord-Europese voorvaderen. Moeder Margareth was van Noorse afkomst en vader Homer had Duitse voorouders. De Nederlands klinkende achternaam van de schrijver is waarschijnlijk een verbastering van de stad Groningen. Vader Homer groeide op in een gezin van Mennonieten, een van oorsprong Eur
opese geloofsgemeenschap uit de 16de eeuw.
Deze stroming heeft hun naam te danken aan de Friese geestelijke Menno Simons (1496-1561). Van huis uit katholiek keerde Simons zich na het bestuderen van de Bijbel af van zijn geloof en trok al predikend door Duitsland. Hij vond dat kinderen zelf nog geen beslissing konden nemen over hun geloof. Vandaar dat alleen volwassenen, die vol overgave achter de keuze voor hun religie stonden, gedoopt mochten worden.
Simons was niet de enige die dit vond, er bestonden meerdere groepen ‘wederdopers’ of ‘doopsgezinden’, maar zijn volgelingen kregen de naam Mennonieten. Naast de volwassenendoop stond deze stroming ook bekend om zijn sobere levensstijl, de wens om staat en kerk te scheiden en het weigeren van het afleggen van een eed of het dragen van wapens: Mennonieten streefden naar een geweldloze samenleving. In het stadsbestuur of het leger vond je hen dus niet.
Op de brandstapel
Overheden in verschillende landen hebben de groep lang en hevig vervolgd. Eerst de katholieken die de wederdopers als ketters op de brandstapel zetten. Na de Reformatie, waarbij de protestanten de touwtjes in handen kregen, werden de Mennonieten ook niet voor vol aangezien. Hun weigering om hun stad te verdedigen als dat nodig was, zette kwaad bloed. Veel wederdopers besloten in de 17e en 18e eeuw om Europa te verlaten en grote groepen vestigden zich in Noord-Amerika.
De eerste Amerikaanse nederzetting, Germantown genaamd, werd in 1683 gesticht in de staat Pennsylvania. Hier woont nu nog steeds de grootste groep Amerikaanse Mennonieten. Zij vormen al eeuwenlang gesloten gemeenschappen die vasthouden aan tradities en gewoontes uit vroegere tijden. Mennonieten dragen ouderwetse kleding en weren de moderne technologie. Geen auto, televisie en computer maar paard en wagen en het lezen van de Bijbel. Ook de taal van toen, het Dietsch, wordt door de meesten nog gesproken. Kinderen uit deze gemeenschappen gaan slechts tot hun 12de naar school en alleen binnen de eigen gemeenschap. Ze volgen dus geen modern onderwijs maar krijgen Bijbelstudie en leren schoonschrijven en het zingen van liederen. Het is dus heel moeilijk voor Mennonieten om hun gesloten gemeenschap de rug toe te keren: dit staat gelijk aan het stappen in een tijdmachine.
Snotaap
Het is Homer Groening gelukt om zich los te breken van de Mennonieten. Zijn zoon Matt heeft met de Simpsons duidelijk afstand genomen van de familiegeschiedenis van zijn vader. De namen mogen dan hetzelfde zijn maar Homer gedraagt zich alles behalve naar de maatstaven van de Mennonieten. Of zou Homers dommigheid een sneer zijn naar de beperkte opleiding die de kinderen van de Mennonieten krijgen?
De enige naam uit de familie Simpson die niets te maken heeft met het gezin waar Groening uit komt, is die van de hoofdpersoon zelf. Volgens de schrijver is Bart een woordspeling van het Engelse woord brat, wat zoiets als snotaap of vlegel betekent. Op het schaakbord is hier weinig van terug te zien: de familie Simpson heeft zich tot nu toe keurig gedragen in het Schaakstukkenmuseum.
Door Marjolein Overmeer
Je moet ingelogd zijn om een reactie te plaatsen.