Op stap met het Groot Rotterdam Schaakspel

Het Groot Rotterdam Schaakspel heeft al veel van Rotterdam gezien. Ridder Dijkshoorn vertelt over het reislustige schaakspel en de vele bochten waarin hij zich moet wringen om het spel te krijgen waar het moet zijn.

In de week van 10 tot en met 16 januari 2015 stond het Groot Rotterdam Schaakspel opgesteld in de hal van ‘De Rotterdam’, ter gelegenheid van het Tata Steel Chess Tournament. Op 15 januari verplaatste Ridder het schaakspel voor een dag van Wijk aan Zee naar ‘De Rotterdam’.

Zoals u wellicht al weet, heeft Harry Hoek niet alleen het tafelmodel van het Rotterdam Schaakspel ontworpen. Er is ook een XXXL versie van dit spel: op een bord van 4 x 4 meter staan de grote plastic stukken te wachten tot er gespeeld gaat worden op pleinen, in binnentuinen, of lekker droog en zonder wind in de hal van een groot gebouw.

Cultuur, sport en spel
Het grote spel heeft niet alleen op diverse locaties gestaan, maar ook aan de meest uiteenlopende evenementen deelgenomen. Zo was het een onderdeel van de eerste wandelroute van ZIGZAG City en kon er mee geschaakt worden op het ss Rotterdam tijdens het BASAMRO jeugdschaaktoernooi.

Het schaakspel stond opgesteld bij een groot sportevenement op het Schouwburgplein en bij de Nederlands Kampioenschappen schaken in het Top Sport Centrum bij het Feyenoord Stadion. Tot in de late uurtjes konden voorbijgangers een potje schaak spelen tijdens 24 uur cultuur in de hal van het Centraal Station en bij de uitreiking van de Rotterdam Sport Awards in het Nieuwe Luxor Theater was het XL spel ook weer van de partij.

Nu staat het spel pontificaal opgesteld in de Centrale Hal van ‘De Rotterdam’. In dit indrukwekkende gebouw op de Kop van Zuid zal namelijk op 15 januari 2015 het Tata Steel Chess Tournament on Tour gespeeld worden.

Bijzonder ontwerp van Koolhaas
‘De Rotterdam’ is ontworpen door de bekende architect Rem Koolhaas. Het ontwerp was al in 1998 gereed, maar er werd toen getwijfeld over de vraag of er wel een haalbare exploitatie mogelijk zou zijn van zo’n groot gebouw.

Het gebouw bevat naast een betonnen skelet ook veel staal en glas voor de buitenwanden. Toen in 2009 de prijs voor staal sterk daalde door de crisis en ook veel aannemers om werk zaten te springen, werd de knoop doorgehakt om wel te gaan bouwen. Maar eerst moest de Gemeente Rotterdam zich nog verplichten om 25.000 van de 72.000 vierkante meters van het kantorencomplex te huren als werkplek voor een gedeelte van haar ambtenaren.  Naast de kantoorruimten heeft het gebouw diverse conferentieruimten en een hotel met 285 kamers. Daarnaast is er veel ruimte voor cafés en restaurants en ook voor fitnessruimtes en winkeltjes.

Het gebouw staat op een ‘sokkel’ van zes verdiepingen, met daarboven drie van elkaar gescheiden torens (‘de vingers’), waarbij deze torens op 90 meter boven het maaiveld elk een paar meter in verschillende richtingen verspringen. Dit om een betere windstabiliteit te bereiken en ook om terrassen op grote hoogte te creëren. ‘De Rotterdam’ is 149 meter hoog (44 verdiepingen) en heeft een totaal vloeroppervlakte van 160.000 vierkante meter. Het wordt dan ook wel ‘de verticale stad’ genoemd. Rotterdammers voelen meer voor de koosnaam ‘de Vuist’, gezien het massale voorkomen van het gebouw en de drie torens die als vingers naast elkaar omhoog steken.

XL spel een hele onderneming
En hoe komen nu steeds die stukken op al die verschillende plaatsen?? Ik heb de eer hen daarnaar toe te brengen. Hiervoor huur ik elke keer een Volkswagen Transporterbusje bij Autoverhuur Van ’t Hart, rij daarmee naar de berging in Vlaardingen-West, waar de stukken in hun dozen staan te wachten. Ik laad de stukken in het busje en ook de tegels voor het bord en rij naar de plaats van bestemming.

Eerst moet het klaarleggen van het bord gebeuren. We hebben een bord met rubberen tegels, die met zwaluwstaartjes aan elkaar gehecht moeten worden, wat best een heel werk is. Daarna moeten de stukken uit de dozen gehaald en naar het bord gesjouwd worden, soms over een aardige afstand.

Al met al dus een hele klus, waar ik vooraf wel eens tegenop zie. Maar als ik eenmaal ter plaatse ben en zie hoe mooi het bord en de stukken staan en de leuke reacties van de mensen hoor, dan weet ik weer waarom ik dit doe.

Inmiddels hebben opmerkzame mensen al ontdekt dat zo nu en dan wit tegen zwart speelt, maar op andere momenten moet wit het tegen groen opnemen. Groen-wit-groen zijn de kleuren van de Rotterdamse vlag, vandaar dat we bij speciale gelegenheden het wit-groene spel ophalen. En nee, we verven niet iedere keer de stukken in een andere kleur; we hebben meerdere spellen op voorraad, mede om ze ook te kunnen verkopen aan bedrijven, scholen en particulieren, die een bijzonder schaakspel in hun tuin of binnenplaats willen hebben.

Nawoord: het toernooi
Het was een spannend toernooi maar met een verwachtte uitkomst: zowel de wereldkampioen Magnus Carlsen  als ook de toekomstig (?) wereldkampioen Anish Giri hebben gewonnen van hun tegenstander. Het tafelmodel van het Rotterdam schaakspel is aangeboden aan de Wereldkampioen van het Vrouwen Schaken.

Maar niet alleen zij waren aan zet, ook het Groot Rotterdam Spel was volop in beweging. De jeugd liet zien dat je ook nog andere spelletjes kunt spelen dan alleen het edele schaakspel en zowel Burgemeester Aboutaleb als de Wereldkampioen Mannen Schaken Magnus Carlsen wilden maar al te graag met het spel op de foto. En als ik dan zo naar deze foto’s kijk, heb ik weer een voldaan gevoel en vergeet ik alle spierpijn van het sjouwen van de stukken en het in elkaar hameren van het bord.

Door Ridder Dijkshoorn