Er stonden in 2018 zes zelfgemaakte schaakspellen te pronken in het Schaakstukkenmuseum. De museumbezoekers mochten stemmen op hun favoriet, wat in totaal 595 stemmen opleverde. Op 1 januari 2019 horen we dan eindelijk wie de winnaar is.

Op Nieuwjaarsdag, klokslag twee uur, maakt de jarige museumdirecteur Ridder Dijkshoorn de winnaars bekend van de Schaakstukken Ontwerpwedstrijd 2018. Zoals altijd weet hij daar een spannend verhaal van te maken en het uitreiken van de eerste prijs tot het uiterste te rekken: “Dit jaar was er sprake van een wat achterblijvend peloton, twee ontsnapte sprinters in de aanval en een overduidelijke koploper”. Natuurlijk begint Ridder bij het peloton…

De staart

De zesde plaats is voor Alex Brouwer. Hij wist met zijn spel ‘Organisch’ 70 stemmen binnen te slepen. De schaakstukken van hout hebben hele sierlijke en fantasierijke vormen. Het is alleen wat lastig om te zien wat de schaakstukken voorstellen, waardoor het meer een spel is voor de sier en niet om mee te spelen.

Zyon Kollen belandt op de vijfde plaats, met zijn ‘Regenboogschaak’. Dit kleurige spel heeft een (te) onopvallende boodschap meegekregen van de maker: de roze kant bestaat uit twee Koninginnen en de regenboogkant uit twee Koningen. Het statement van dit gay-schaakspel is helaas veel bezoekers ontgaan. Zyon kreeg uiteindelijk 72 stemmen.

De vierde plaats en daarmee de laatste van het peloton is het ‘Drips Chess’ schaakspel, gemaakt door Gaëlle van den Dool. Zij kreeg 77 stemmen voor haar kleurige en lobbig vormgegeven creatie.

De sprinters

Na het peloton volgen de twee sprinters: Het Glas en Lood schaakspel van Frans Mellink en Close and Hostile Examination VII van Bob Roes. Beide schaakspellen hebben namelijk 107 stemmen gekregen. Tijdens een ter plekke ingelaste stemronde onder de aanwezigen, krijgt het schaakspel van Bob Roes geen extra stemmen en eindigt daarmee op de derde plaats.

Het schaakspel Glas en Lood wint hiermee de sprint en ontvangt de tweede prijs. Zowel de schaakstukken als het schaakbord zijn vormgegeven van rood en groen glas. Het bord heeft een lijst van lood, ingelegd met rode en groene vlakken, terwijl de stukken van gedraaid lood zijn en versierd met rood of groen glas. Een waar kunstwerk en een terechte tweede plaats.

Als eerste over de finish

De winnaar is door deze sprint ook gelijk duidelijk geworden: de koploper van de Schaakstukken Ontwerpwedstrijd is Jan de Visser met zijn schaakspel ‘STIJLvol’. Ruim een kwart van de bezoekers, wel 162, beloonde dit spel in de stijl van de Stijl met hun stem. Jan de Visser is daarmee de absolute winnaar en ontvangt van Ridder de hoofdprijs van wel €1000,-.

Het is de derde keer dat Jan de Visser meedoet. Na twee keer een vierde plaats veroverd te hebben is hij nu erg in zijn sas met de eerste plek. Dit houten schaakspel heeft hem namelijk maanden werk gekost. De Leidse De Visser was geïnspireerd geraakt door de viering van het Stijljaar in 2017. De beweging De Stijl begon 100 jaar eerder in Leiden. “Ik ben weg van Mondriaan en Rietveld en dat heb ik verwerkt in mijn schaakspel. Alles in de stukken is symmetrisch en de velden op het bord zijn kleine Mondriaantjes”, zegt De Visser trots.

Het resultaat is al die uren werk meer dan waard. Niet alleen volgens de maker, maar dus ook volgens de bezoekers die stemden. Een Fransman was zelfs zo enthousiast dat hij het spel wilde kopen van het museum. Dat ging natuurlijk niet, want het was onderdeel van de wedstrijd. “Ridder heeft mij gekoppeld aan deze bezoeker. Uiteindelijk heb ik een exacte kopie van mijn ontwerp gemaakt, dat nu in Frankrijk staat!”, aldus De Visser. We zijn nu al benieuwd met welke creatie hij de volgende keer zal gaan meedoen.

Ontwerp mee!

Wil jij ook een gooi doen naar de winst van de Schaakstukken Ontwerpwedstrijd? Lever dan voor 1 maart 2019 je eigen ontworpen en zelfgemaakte schaakspel in bij het Schaakstukkenmuseum. De rest van het jaar zullen de bezoekers jouw creatie beoordelen en begin 2020 wordt de winnaar bekend gemaakt.

Door Marjolein Overmeer